Naukowcy, którzy odkryli szczątki starożytnego dziecka, twierdzą, że znaleźli najstarszy znany celowy pochówek ludzki w Afryce. Badacze, którzy donoszą o odkryciu 6 maja, nazwali starożytnego młodzieńca Mtoto, co w języku suahili oznacza „dziecko”.
Na konferencji prasowej 3 maja archeolog Michael Petraglia z Instytutu Nauki o Historii Człowieka im. Maxa Plancka w Jenie powiedział : ” Mtoto został pochowany w osłoniętej części jaskini, która była wielokrotnie zamieszkiwana przez ludzi na przestrzeni prawie 80 000 lat, do około 500 lat temu”. Miejscowa ludność nadal odwiedza to miejsce, aby oddawać cześć i przeprowadzać rytuały.
Odkrycie Mtoto sugeruje, że „tradycja pochówków o znaczeniu symbolicznym, przynajmniej dla bardzo młodych, mogła być kulturowo osadzona w niektórych częściach Afryki pod koniec środkowej epoki kamienia, która trwała od około 320 000 do 30 000 lat temu „, pisze bioarcheolog Louise Humphrey z National History Museum w Londynie w komentarzu opublikowanym w nowym artykule.
Wykopaliska w Panga ya Saidi, czyli PYS, jaskini położonej na zalesionych wzgórzach około 15 kilometrów od wybrzeża Kenii, ujawniły grób Mtoto. Archeolog Petraglia i Max Planck, Nicole Boivin, prowadzili tam prace od 2010 roku.
Wstępne oznaki pochówku Mtoto pojawiły się w 2013 roku. Prowadzone prace ujawniły część płytkiego dołu, ale fragmentaryczne kości widoczne w jamie były zbyt delikatne, aby można je było usunąć lub dokładnie zbadać. Kamienne narzędzia typowe dla afrykańskiej średniowiecznej epoki kamienia pojawiły się w tym samym osadzie, co pozwoliło naukowcom zorientować się, ile lat miały kości. Analizy laboratoryjne wykazały, że osad był ostatnio wystawiony na działanie promieni słonecznych około 78 300 lat temu.
Naukowcom udało się wykopać cały dół w 2017 roku oraz pokryć go gipsem do transportu do Muzeów Narodowych Kenii w Nairobi. Tam zauważono, że dwa zęby w jamie wyglądały jak ludzie. Tynkowany dół został następnie wysłany do paleoantropolog Maríi Martinón-Torres z Narodowego Centrum Badań nad Ewolucją Człowieka w Burgos w Hiszpanii. Po usunięciu tynku wokół glinianego bloku, jej zespół wykorzystał tomografię komputerową do stworzenia cyfrowych wersji kości, odsłaniając częściowy szkielet dziecka Homo sapiens. Skamieniałe pozycje wskazywały, że dziecko zostało ułożone na prawym boku, z kolanami ugiętymi w kierunku klatki piersiowej. Wiele kości było na tyle nienaruszonych, że można je było usunąć od dołu.
Wielkość i rozwój dwóch zębów w jamie wskazywały, że dziecko zmarło w wieku między 2,5 do 3 lat. Mikroskopowe badania skamieniałości i analizy chemiczne osadu w jamie wykazały, że ciało dziecka zostało pochowane wkrótce po śmierci, zanim rozpoczął się rozkład. To wyjaśnia, dlaczego części szkieletu dziecka pozostają dobrze zachowane, w tym podstawa czaszki połączona z trzema kośćmi szyjnymi.
,,Szczególną uwagę zwrócono na zakopanie Mtoto”, powiedziała Martinón-Torres. Na przykład podstawa czaszki i dołączone kości szyi zapadły się od innych kości pleców w sposób sugerujący, że głowa dziecka pierwotnie spoczywała na podpórce lub poduszce, która uległa rozkładowi. Obrót obojczyka i dwóch żeber sugerował, że górna część ciała Mtoto była pierwotnie owinięta całunem.
Nawet jeśli prawdą jest, że Mtoto jest najstarszym pochówkiem w Afryce, to więcej pochówków z epoki kamienia łupanego znaleziono w Eurazji i na Bliskim Wschodzie niż w Afryce. Ludzie zostali pochowani w izraelskiej jaskini ponad 90 000 lat temu. A neandertalczycy chowali swoich zmarłych w jaskini w irackim Kurdystanie od 60 000 do 70 000 lat temu.
