Nowe badanie genetyczne opublikowane 26 maja w czasopiśmie JAMA Psychiatry podaje, że budzenie się zaledwie godzinę wcześniej może zmniejszyć ryzyko wystąpienia poważnej depresji o 23%.
Badania, którym zostały poddane 840 000 osoby zostały przeprowadzone przez naukowców z University of Colorado Boulder oraz Broad Institute of MIT oraz Harvardu. Według nich chronotyp odpowiadający za skłonność osób do snu w określonym czasie, wpływa na ryzyko depresji.
Badanie to stanowi także jedno z pierwszych, które określają ilościowo, jak wiele lub niewiele zmian jest wymaganych, aby wpłynąć na zdrowie psychiczne.
Autorka Celine Vetter, adiunkt fizjologii integracyjnej na CU Boulder mówi, że naukowcy od jakiegoś czasu wiedzą o istnieniu związku pomiędzy godzinami snu a nastrojem, ale często słyszą od lekarzy pytanie: o ile wcześniej musimy przesunąć ludzki zegar aby uzyskać korzyści? „Odkryliśmy, że nawet położenie się godzinę wcześniej spać wiąże się ze znacznie niższym ryzykiem depresji”, dodaje.
Badania prowadzone wcześniej wykazały, że osoby, które kładą się później spać tzw. „nocne marki” są nawet dwukrotnie bardziej narażone na depresję, niż osoby wcześnie wstające, bez względu na długość snu. A ponieważ zaburzenia nastroju same w sobie mogą zaburzać wzorce snu, naukowcom trudno było rozszyfrować, co powoduje co.
W 2018 r. Vetter opublikował obszerne, długoterminowe badanie 32 000 pielęgniarek, które wykazało, że osoby, które wcześnie wstają, były do 27% mniej narażone na rozwój depresji w ciągu czterech lat, ale to zrodziło pytanie: co to znaczy być rannym ptaszkiem?
Aby dowiedzieć się, czy zmiany spowodowane przez przesunięcie czasu wstawania na wcześniejszą godzinę naprawdę działają i jaka zmiana jest wymagana, główny autor Iyas Daghlas, MD, odniósł się do danych z firmy testującej DNA – 23 and Me oraz biomedycznej bazy danych UK Biobank. Następnie Daghlas zastosował metodę zwaną „randomizacją Mendla”, która wykorzystuje powiązania genetyczne, aby pomóc rozszyfrować przyczynę i skutek. Według niego : „Nasza genetyka jest nastawiona na narodziny, więc niektóre z błędów, które wpływają na inne rodzaje badań epidemiologicznych, zwykle nie wpływają na badania genetyczne”
Ponad 340 powszechnych wariantów genetycznych, w tym warianty tak zwanego „genu zegara” PER2 mają wpływ na chronotyp osoby, a genetyka łącznie wyjaśnia 12-42% naszych preferencji dotyczących czasu snu.
Każda godzina wcześniej od standardowego kładzenia się spać odpowiada w 23% niższemu ryzyku wystąpienia dużych zaburzeń depresyjnych.
A więc, jeśli ktoś, kto normalnie kładzie się spać o 1 w nocy, pójdzie spać o północy i będzie spał tyle samo, może zmniejszyć swoje ryzyko o 23%; jeśli pójdzie spać o 23.00, może zmniejszyć je o około 40%.
Z badania nie wynika jasno, czy osoby, które już wcześnie wstają z łóżka, mogłyby skorzystać na jeszcze wcześniejszym wstawaniu. Jednak dla osób z przedziału pośredniego lub wieczornego, zmiana pory kładzenia się spać na wcześniejszą byłaby prawdopodobnie pomocna.
Jeśli więc chcesz zacząć wcześniej wstawać, Vetter oferuje następującą radę:
„Utrzymuj swoje dni jasne, a noce ciemne” – mówi. „Napij się porannej kawy na werandzie. Chodź lub pojedź rowerem do pracy, jeśli możesz, a wieczorem wyłącz elektronikę”.
